Datacommunicatie woordenboek - Computerwoorden.nl: Een begrip in de ICT!
computerwoorden.nl
Datacommunicatie woordenboek
Printlijst:
Home | Sitemap | Zoektips |

Datacommunicatie

A/D

  • Analog to Digital
Omzetting van een analoog signaal in een digitaal signaal.

A/D-converter

Apparaat dat analoge gegevens omzet in digitale gegevens. Met behulp van A/D-converters worden analoge signalen bruikbaar gemaakt voor verwerking in een computer. Een voorbeeld van zo'n omzetting is de vertaling van de bewegingen van een muis over het tafelblad in digitale gegevens waar de muisdriver mee overweg kan.

A/D-converter

Een stukje elektronica (meestal op een chip) dat als specialiteit het omzetten van analoge spanningen naar digitale waarden heeft. De kwaliteit van zo'n converter is afhankelijk van de resolutie (hoeveel 'bits'?) en de snelheid (hoeveel Hz?). Hoe meer bits een A/D-converter gebruikt, hoe nauwkeuriger een zekere analoge spanning bemonsterd kan worden. De snelheid van de A/D-converter bepaalt de maximale frequentie die de chip aan kan.

Aardingslus

De meervoudige massaverbinding in onoverzichtelijke bekabelingen leidt tot superponering van storende bromgeluiden op het bruikbare signaal.

Aardlus

De meervoudige massaverbinding in onoverzichtelijke bekabelingen leidt tot superponering van storende bromgeluiden op het signaal.

ABR

  • Available Bit Rate
Een QoS-niveau (Quality of Service) bij ATM. Meest gebruikt voor standaard bestandsoverdracht tussen computers onderling. De beschikbare snelheid wordt gebruikt, maar deze kan lager worden als er netwerkverkeer met een hogere QoS is, zij het niet onder een bepaald minimum.

ABR Explicit Rate

  • ATM flow-control
Gebruikt RM-cellen (Resource Management), die met regelmaat in de celstroom heen en weer meegezonden worden. Iedere switch waar de cel langskomt, verlaagt de toegestane snelheid tot de snelheid die daar mogelijk is. Als de cel weer op de oorspronkelijke plaats aankomt, heeft hij de optimale snelheid, die zal worden aangehouden totdat een volgende RM-cel terugkomt. Deze methode is moeilijker te implementeren dan EFCI, maar is wel beter omdat de snelheid sneller aangepast kan worden aan de mogelijkheden van het netwerk.

Access Network

Het stukje netwerk dat toegang verleent tot een telecommunicatiedienst. Het access network is bijvoorbeeld de koperen telefoondraad (twisted pair), tussen de huiskamer en de telefooncentrale van de network operator (local loop). Andere voorbeelden van access network zijn de draadloze verbinding tussen gsm-toestel en gsm-netwerk, en de coax-kabel van de kabeltelevisie-operator.

ACK

  • Acknowledge
Besturingssteken dat gebruikt wordt om een goede ontvangst te bevestigen.

Acknowledge

Het antwoord van de ontvanger.

Acknowledgement

  • (Transport)bevestiging
Het proces dat wordt gebruikt om een betrouwbare verzending van end-to-end boodschappen te garanderen.

ACR

  • Attenuation-to-crosstalk ratio
De ACR is een kwalitatieve maat voor de prestaties van de kabel, aangezien hij zowel een maat is voor de signaalverzwakking als voor overspraak, en is daarmee iets om in het achterhoofd te houden bij het testen van een bekabelingssysteem.

Actief hoog

  • Active High
Een signaal is actief hoog als de geadresseerde eenheid klaarstaat. Een laag niveau betekent dat de eenheid nog niet klaar is.

AD-convertor

Een hardwareschakeling die een analoog signaal omzet in een digitaal signaal.

AD/DA-convertor

  • Analog-Digital/Digital-Analog converter
Converteert analoge geluidssignalen naar digitale data (AD) en digitale data weer terug (DA).

ADC

  • Analoog Digitaal Converter
Een hardwareschakeling die een analoog signaal omzet in een digitaal signaal.
Schematisch uitleg  van ADC en DAC.
Schematisch uitleg van ADC en DAC.

ADM

  • Add-drop multiplexer
Digitale schakelapparatuur die binnenkomende pakketstromen bekijkt en een selectie maakt welke van de pakketten eruit gehaald moeten worden en welke toegevoegd moet worden.

Adresbus

Een adresbus kan worden voorgesteld als een aantal parallelle draden, waarbij elke draad 1 of 0 kan zijn. Als een adresbus uit twee draden bestaat, kunnen er vier combinaties gemaakt worden. De formule voor het maximumaantal te adresseren geheugenplaatsen is:
2 tot de macht n
n = breedte van de adresbus

De breedte van de adresbus wordt opgegeven in bits.

ADSL

  • Asymmetric Digital Subscriber Line
Techniek voor het transporteren van digitale informatie over bestaande telefoonverbindingen, adsl levert een hoge bandbreedte (snelle verbinding). Net als een kabelverbinding heeft ADSL als voordeel dat er een constante verbinding is met het internet en dat de gebruiker niet hoeft in te bellen: de verbinding is altijd actief. ADSL is asymmetrisch, wat inhoudt dat het de grootste deel van het kanaal gebruikt voor het downstreamen (data naar de gebruiker) en een klein deel voor het upstreamen (data naar het internet). Met ADSL is het mogelijk om data van en naar het internet te sturen, terwijl tegelijkertijd een analoog gesprek wordt gevoerd op dezelfde lijn. ADSL is specifiek ontwikkeld voor het verzenden van multimedia informatie (muziek, video, flash) naar de gebruiker, daarbij slechts alleen maar interactieve commando's (control) terug te ontvangen. De concurrenten van ADSL zijn ISDN, analoge inbelverbindingen en kabel.
Bij ADSL moet een ADSL-modem of router worden gebruikt.
Bij ADSL moet een ADSL-modem of router worden gebruikt.

ADSL-splitter

Net als ISDN biedt ADSL de mogelijkheid een gesprek te voeren en tegelijkertijd op hoge snelheid data te versturen. Met behulp van een speciale hoogfrequentie-modulatietechniek 'pompt' men als het ware een (onhoorbaar) hoogfrequent signaal in de kabel en mengt dit met het laagfrequente spraaksignaal. Bij de abonnee moeten deze beide signalen weer van elkaar worden gescheiden met een splitter.
ADSL-splitter
ADSL-splitter

ADSL-techniek

Net als ISDN biedt ADSL de mogelijkheid een gesprek te voeren en tegelijkertijd op hoge snelheid data te versturen. Met behulp van een speciale hoogfrequentie-modulatietechniek 'pompt' men als het ware een (onhoorbaar) hoogfrequent signaal in de kabel en mengt dit met het laagfrequente spraaksignaal. Bij de abonnee moeten deze beide signalen weer van elkaar worden gescheiden met een filter of splitter. De cijfers liegen er niet om: over de bestaande koperen telefoonlijnen is een snelheid van maximaal 1 tot 8 Mbps haalbaar voor de datastroom naar de abonnee toe. In tegenovergestelde richting (van gebruiker naar centrale) wordt een lagere snelheid behaald (de A staat immers voor Asymmetric), maar die is met 128 tot 640 kbps alleszins acceptabel te noemen. Een dergelijk gebruik van de oude analoge koperlijnen kan alleen functioneren als de telefooncentrales daarop aangepast worden. Het aanpassen van de centrales betekent dat er bij de abonnee een filter en een ADSL-modem worden geplaatst. Het filter zorgt ervoor dat de gewone telefoongesprekken normaal kunnen worden afgehandeld. De ADSL-modems bij de KPN-centrale zijn gekoppeld aan een concentrator, die al het digitale verkeer bundelt, en een router, die het doorstuurt naar een internet-provider. Op welke wijze dit gebeurt staat los van ADSL, maar in de praktijk kiest men meestal voor de snelst mogelijke koppeling, en dat is momenteel een ATM-verbinding. Aangezien elke ADSL-gebruiker vele megabits per seconde kan afnemen moet de totale capaciteit van de router en de concentrator in de centrale voldoende zijn voor alle abonnees. KPN gaat er echter van uit dat niet elke abonnee altijd de hoogste capaciteit nodig heeft, en dat één centrale duizenden ADSL-abonnees (met elk 6 Mbps) uit kostenoverweging gegroepeerd aan het Internet kan koppelen via een 622 Mbps ATM-verbinding. En dat zou betekenen dat niet iedereen tegelijkertijd dezelfde hoge toegangssnelheid kan behalen. Een dergelijk flessenhalsprobleem zien we eveneens bij internettoegang via de kabel.

ADSL2

  • Asymmetrical Digital Subscriber Line 2+
Deze dsl-variant maakt snelheden tot 25 Mbps over de telefoonlijn mogelijk.

Afscherming

De gevlochten of uit strengen bestaande metalen omhulling die om sommige typen kabel is aangebracht. Hierdoor worden de verzonden gegevens beschermd doordat willekeurige elektronische signalen worden geabsorbeerd. Dergelijke signalen, die de communicatie verslechteren, worden ook wel als noise aangeduid. De afscherming zorgt ervoor dat noise niet tot de kern van de kabel kan doordringen en de gegevens kan verstoren.
Een coax-kabel heeft bijvoorbeeld een afscherming.
Een coax-kabel heeft bijvoorbeeld een afscherming.

American Wire Gauge

  • AWG
Norm voor koperdraad, een standaard om de draaddiameter vast te stellen. De diameter is omgekeerd evenredig met het gauge-nummer: hoe lager de AWG, hoe groter de draaddiameter.
Een hulpmiddel voor de AWG-meting.
Een hulpmiddel voor de AWG-meting.

Americas II Cable System

Een onderzees glasvezelnetwerk met een lengte van 8300 kilometer, dat een snelheid biedt van 40 Gbps. Americas II verbindt de netwerken in Noord- en Zuid-Amerika en de Caraïben.
De ligging van het glasvezelnetwerk.
De ligging van het glasvezelnetwerk.

Amplifier

  • Versterker
Een apparaat dat de sterkte van elektrische signalen verkleint of vergroot, zodat ze zich met hun oorspronkelijke sterkte over aanvullende kabelsegmenten kunnen voortplanten. Amplifiers versterken verzwakte signalen.
Amplifiers zijn er in verschillende soorten en maten.
Amplifiers zijn er in verschillende soorten en maten.

Analoog

  • Glijdend
Een analoog signaal is een regelmatig en ononderbroken signaal dat niet in kleine stukjes is verdeeld, zoals een digitaal signaal. Het is verbonden met een continu variabele fysieke grootheid zoals voltage, druk of rotatie. Een analoog apparaat kan binnen de grenzen van wat het apparaat aankan, een oneindig aantal waarden weergeven.
Weergave van een analoog signaal.
Weergave van een analoog signaal.

Analoog

Analoge signalen zijn signalen die binnen bepaalde grenzen elke willekeurige waarde kunnen aannemen. Dit in tegenstelling tot digitale signalen, die altijd slechts twee waarden kennen: 1 of 0, aan of uit.

Ansi-BBS

Communicatiestandaard voor Bulletin Board Systems. Op een schermregel passen tachtig tekens en het gebruik van kleur is mogelijk.
Een dergelijke BBS had vaak een kleurrijke entree.
Een dergelijke BBS had vaak een kleurrijke entree.

APCO-25

Een digitale mobiele communicatiestandaard voor Amerikaans PMR mobilofoonsystemen.

Apex-Mac

  • Multimedia Access Concentrator van General Datacom
Hiermee krijgen ook kleinere gebruikers toegang tot de ATM-technologie.

ARQ

  • Automatic Repetition Request
Een techniek bij pakketgeschakelde systemen, waarbij die blokken herhaald worden waarop foutcorrectie faalde. Meestal vormen een aantal blokken een pakket. Voorziet in gegarandeerd foutvrije overdracht.

ARQ

  • Automatic Repeat Request
Een methode van foutcorrectie waarbij de ontvangende terminal fouten in datablokken signaleert en vervolgens het desbetreffende blok opnieuw laat verzenden.

Asymmetrical Digital Subscriber Line

  • ADSL
Een technologie waarmee meer data door bestaande (koperen) telefoondraden kan worden geperst, met transmissiesnelheden oplopend tot 7 Mbps een goed alternatief voor bijvoorbeeld ISDN. Bij een standaard 56K-modem is de snelheidsverbetering een factor 10 tot 20. Dit is met name een voordeel bij interactieve videodiensten. Een speciale ADSL-modem/router is noodzakelijk.
ADSL modem.
ADSL modem.

ASYNC

  • Asynchronous
Een transportmechanisme waarbij de gegevensoverdracht tijdens willekeurige intervallen gestopt en hervat kan worden. Het is een methode voor gegevensoverdracht, waarbij databits worden uitgebreid met start-, stop- en pariteitsbits. Aan de hand van de extra bits kan de betreffende ontvanger het begin, einde en de juistheid van de gestuurde databits herkennen.

Asynchrone communicatie

Communicatie waarbij er geen synchronisatie is tussen het zendende en het ontvangende apparaat. Elk apparaat heeft zijn eigen klok. De synchronisatie wordt gedaan door een byte te beginnen met een startbit. De ontvanger weet dan dat er een byte aankomt. Na de byte worden nog één of twee stopbits verzonden om de ontvanger te kunnen laten controleren of alles netjes is aangekomen. Dit is de meest voorkomende vorm van seriële communicatie. Doordat er bij elke byte minimaal 2 bits extra moeten worden verzonden, verloopt dit wel wat trager dan synchrone communicatie. Officieel zijn er baudrates mogelijk van 110 tot 9600 baud. Als de apparatuur dicht bij elkaar staat, zijn hogere baudrates haalbaar; 19.200 baud is geen uitzondering. Sommige speciale software laat al communicatie tot 153.600 baud toe. Elk karakter wordt direct de lijn op gestuurd, dus niet als blok. Deze methode wordt vooral gebruikt in de pc- en MAC-wereld. Voorbeelden van asynchrone communicatie zijn huispost, e-mail, fax en briefpost. Dit is efficiënt als het werk grotendeels sequentieel moet worden uitgevoerd.

Asynchrone gegevensoverdracht

  • Asynchrone transmissie
Bij asynchrone (seriële) gegevensoverdracht worden de te versturen bytes volgens een bepaald protocol bit voor bit verstuurd.

Asynchrone interface

  • Seriële interface
  • RS-232
  • V.24
De seriële interface bestaat uit een poort met 9 of 25 pennetjes. Bij de seriele interface worden alle bits van een byte stuk voor stuk na elkaar verzonden.

Asynchrone transmissie

  • Asynchrone gegevensoverdracht
Een vorm van datatransmissie waarbij gegevens teken voor teken worden verzonden, met variabele tijdsintervallen tussen de tekens. Asynchrone transmissie is niet gebaseerd op een gedeelde timer waardoor de zendende en ontvangende eenheden de tekens door specifieke tijdsintervallen zouden kunnen scheiden. Daarom bestaat elk verzonden teken uit een aantal gegevensbits (het teken zelf) voorafgegaan door een startbit en eindigend met een optionele pariteitsbit, gevolgd door een 1-, 1,5- of een 2-stopbit.

Asynchronous Transmission

Datatransmissie waarbij de tijdsduur tussen de verzonden tekens kan verschillen. Omdat de tijdsintervallen tussen de tekens niet uniform zijn, moet de ontvangende modem ingelicht worden wanneer de databits van een bepaald teken beginnen en wanneer ze eindigen. De toevoeging van start- en stopbits aan elk karakter is hiervoor bedoeld.

Asynchroon

Een transportmechanisme waarbij de gegevensoverdracht tijdens willekeurige intervallen gestopt en hervat kan worden. Het is een methode voor gegevensoverdracht, waarbij databits worden uitgebreid met start-, stop- en pariteitsbits. Aan de hand van de extra bits kan de betreffende ontvanger het begin, einde en de juistheid van de gestuurde databits herkennen.

ATM

  • Asynchronous Transfer Mode
Een gestandaardiseerde multiplexing en geschakelde methode om tegelijkertijd data, stem en video in packets over breedbandverbindingen te verzenden met behulp van cellen met een vaste lengte. ATM is een OSI laag 1 en 2 netwerkprotocol dat asynchroon cellen door een netwerk schakelt via virtuele circuits. De cellen hebben een vaste lengte van 48 byte user data en 5 byte header info. De voorspelbaarheid die het gevolg is van de vaste cel-lengte maakt ATM geschikt voor het transport van verschillende verkeerstypen, zoals telefoon, video en data. De afwezigheid van foutcontrole leidt tot grote transportsnelheid. ATM voorziet in datatransmissie met hoge snelheid om cellen met een vaste omvang over breedband-LAN's of -WAN's te verzenden. Het is geschikt voor spraak, gegevens, fax, real-time video, geluid van cd-kwaliteit, beelden en multimegabit-datatransmissie. ATM gebruikt switches als multiplexers zodat meerdere computers simultaan gegevens op een netwerk kunnen zetten. De meeste ATM-borden die in de handel zijn, verzenden gegevens met een snelheid van ongeveer 155 Mbps, maar theoretisch is 1,2 Gbps mogelijk.

ATM flow-control typen

Voor normale netwerkverbindingen gebruikt LANE ABR. Deze Available Bit Rate heeft als nadeel dat als op een bepaalde poort de maximale bandbreedte bereikt is, het teveel aan cellen wordt genegeerd. In een drukbezet netwerk kan dit af en toe gebeuren. Omdat een genegeerde cel in LANE veelal deel uitmaakt van een stroom cellen die samen een Ethernet- of Token Ring-pakket vormen, zou in zo'n geval het hele pakket niet aankomen. De afzender zal het pakket opnieuw verzenden, met meer netwerkverkeer en dus meer verloren cellen als gevolg. Om dit te voorkomen heeft het ATM-forum twee typen flow-control gedefinieerd:
  1. EFCI (Explicit Forward Congestion Indication): zorgt ervoor dat als het ergens langs de route te druk wordt de switch die dat merkt wat data meestuurt naar de ontvanger van de cellen. Die moet dan op zijn beurt de verzender de opdracht geven de snelheid naar beneden bij te stellen.
  2. ABR Explicit Rate: gebruikt RM-cellen (Resource Management) die met regelmaat in de celstroom heen en weer meegezonden worden. Iedere switch waar de cel langskomt, verlaagt de toegestane snelheid tot de snelheid die daar mogelijk is. Als de cel weer op de oorspronkelijke plaats aankomt, heeft hij de optimale snelheid, die zal worden aangehouden totdat een volgende RM-cel terugkomt. Deze methode is moeilijker te implementeren dan EFCI, maar beter omdat de snelheid gemakkelijker aangepast kan worden aan de mogelijkheden van het netwerk.

ATM Quality of Service niveaus

ATM onderdscheidt in totaal vijf niveaus van Quality of Services (QoS):
  1. CBR (Constant Bit Rate). Dit geeft een exacte bandbreedte; hiermee kunnen vaste permanente verbindingen worden geëmuleerd..
  2. rt-VBR (real-time Variable Bit Rate). Wanneer het op tijd aankomen van pakketjes belangrijk is, zoals bij video en geluid..
  3. nrt-VBR (non-real-time Variable Bit Rate). Wanneer de snelheid zeer belangrijk is, maar variabele wachttijden niet zo problematisch zijn..
  4. ABR (Available Bit Rate). Meest gebruikt voor standaard bestandsoverdracht tussen computers onderling. De beschikbare snelheid wordt gebruikt, maar kan lager worden als er netwerkverkeer met een hogere QoS is, zij het niet onder een bepaald minimum..
  5. UBR (Unspecified Bit Rate). Wanneer de uiteindelijke aankomst van de gegevens telt, maar de tijdsduur niet zo van belang is. Denk hierbij aan de overdracht van bepaalde bestanden of aan printopdrachten. .

ATM verbindingssnelheden

Op dit moment zijn er drie verschillende verbindingssnelheden voor ATM gedefinieerd:
  1. 25 Mbps: was oorspronkelijk bedoeld voor computers die rechtstreeks aan ATM verbonden zouden zijn. Vanwege de lage snelheid (fast Ethernet is sneller) zijn daar te weinig implementaties voor..
  2. 155 Mbps.
  3. 622 Mbps: voornamelijk bedoeld voor verbindingen tussen ATM-switches onderling. Hiervoor wordt glasvezel gebruikt, waardoor afstanden van 15 km met zeer hoge snelheden te overbruggen zijn..
Omdat ATM echter volledig schaalbaar is, kunnen voor nog hogere snelheden verschillende verbindingen naast elkaar worden gemaakt. Er wordt gewerkt aan hogere snelheden over enkele verbindingen. In principe is overigens elke snelheid mogelijk.

ATN

  • Attention
Signaal bij IEEE488.

Attenuatie

  • Demping
Het verzwakken of in kwaliteit afnemen (vervorming) van een verzonden signaal naarmate het verder van de oorsprong komt. Dit kan een digitaal signaal op de kabel zijn, of de vermindering van de amplitude van een elektrisch signaal zonder merkbare aanpassing van de golfvorm. Demping wordt meestal in decibels gemeten. Demping van een signaal dat over een lange kabel wordt verzonden, wordt gecorrigeerd door een repeater, die een binnenkomend signaal versterkt en zuivert voordat het verder over de kabel wordt verzonden.

Automatic Repeat Request

  • ARQ
Een methode van foutcorrectie waarbij de ontvangende terminal fouten in gegevensblokken signaleert en vervolgens het desbetreffende blok opnieuw laat verzenden.