Computers

C64

• Commodore 64

Legendarische homecomputer met 64 kB geheugen, een 6510 processor (8-bits) op 1 MHz, een geavanceerde videochip en een welhaast legendarische geluidschip alsmede uitgebreide I/O-mogelijkheden. Dit geheel zorgde voor de bestverkochte homecomputer ooit.

Commodore 64.

Cabling system

Verzameling kabels en componenten gedefinieerd door IBM voor het koppelen van computers en terminals.

Camino

Codenaam voor de Intel 820 chipset met ondersteuning voor RDRAM en AGP4x.

Card Services

Een systeemcomponent die bestaat uit een protected-modus VxD, gekoppeld aan het stuurprogramma voor de PCMCIA-bus. Card Services geeft de gebeurtenisnotificatie van socket-services door aan het PCMCIA-busstuurprogramma, geeft informatie van de kaarten van de computer door aan dit stuurprogramma en stelt de configuratie voor de kaarten in.

Case

• Behuizing
• Computerbehuizing
• Computerkast

De kast waarin de onderdelen van de computer zijn gemonteerd.

Een lege computerkast.

CBIOS

• Compatible BIOS

Term van IBM voor met PCDOS compatible BIOS. Wordt gebruikt in de PS/2-computers.

Een PS/2 computer.

CE-markering

Vanaf 1 januari 1996 is de EMC-richtlijn (ElektroMagnetische Compatibiliteit) wettelijk verplicht in Europa. In deze richtlijn staat beschreven dat elektrische apparatuur niet te veel storing mag genereren en ook zelf niet te gevoelig mag zijn voor storingen van buitenaf. De richtlijn omvat alle elektrische systemen, installaties en apparaten, voor zover die elektromagnetische storingen kunnen veroorzaken of daardoor in hun werking kunnen worden beïnvloed. Wanneer een product voldoet aan de EMC-richtlijn, wordt een CE markering aangebracht. De EMC-richtlijn, en dus ook de CE-markering, is niet van toepassing op software, kabels, bevestigingsmateriaal en modulaire componenten als geheugenmodules en CPU's.

CGS

• Continuous Grain Silicon

Een technologie die het mogelijk maakt om computerterminals te maken die nauwelijks dikker zijn dan een vel papier. Dankzij deze technologie kunnen LCD-transistoren en computerchips tegelijk op een enkele glasplaat worden aangebracht. Mogelijke toepassingen zijn superdunne multimedia-terminals (niet dikker dan de glasplaat zelf) en persoonlijke communicatie-apparatuur die op een creditcard past. Een extra voordeel van de CGS-technologie is de enorme snelheid waarmee de elektronen zich kunnen verplaatsen. Dat maakt het zeer geschikt voor hdtv-schermen.

Chemisch labo op een chip

Het Sandia National Laboratory ontwikkelt een zogenoemd 'chemisch labo op een chip'. Het gaat meer bepaald om een draagbare computer die automatisch de chemische samenstelling van lucht of van vloeistoffen kan bepalen. Op die manier kunnen lekken of verontreiniging snel opgespoord worden. De chip was in eerste instantie bedoeld voor de militaire wereld, maar de toepassingen elders blijken nu ook bijzonder uitgebreid. De brandweer kan bijvoorbeeld snel weten of er giftige stoffen bij een brand vrijkomen. Thuis zou je snel kunnen vaststellen of het water uit de kraan wel drinkbaar is.

Chip

• IC

Het allerbelangrijkste onderdeel van een computer is de chip, ook wel Integrated Circuit (IC) genoemd. Het is een heel klein stukje silicium waarop een grote hoeveelheid microscopisch kleine elektronische schakelingen zitten. Chips zijn kleine zwarte blokjes met metalen pootjes aan de zijkant. In de computer verrichten de chips allerlei berekeningen.

Een plaatje van een chip.

Chipset

Een verzameling chips die op het moederbord of de videokaart aanwezig is. De chips vervullen een bepaalde functie, zo zal bijvoorbeeld een videokaart een aantal chips bevatten die samen alle grafische uitvoer verzorgen. Een chipset bepaalt in een hoge mate de prestaties.

Een moederbord heeft veel chips aan boord.

CIA

• Communication Interface Adapter

Type chip, te vergelijken met een USART. Dient meestal als aanduiding voor de 8520-chip, die in de meeste pc's wordt gebruikt voor de seriële interface.

Cleanroom

Een ruimte dat stofvrij is, wat ruim is opgezet en is goed verlicht. Sommige computerruimtes beginnen op een cleanroom te lijken, waarbij alles draait op veiligheid.

Cluster

Een groep onafhankelijke computers, die samenwerken bij het uitvoeren van een gemeenschappelijk gebruikte set applicaties en voor de client en de applicatie één enkel systeem lijken te zijn. De doelstelling van clustering is het optimaliseren van schaalbaarheid, beschikbaarheid en betrouwbaarheid in meerdere lagen van een netwerk.

CMOS Setup standaard

Een onderdeel van de BIOS Setup. Hier worden een paar wezenlijke zaken geregeld, zoals de datum van vandaag, de kenmerken van de harddisk(s), de kenmerken van de diskettestations, het soort videokaart en wellicht wat er moet gebeuren als de pc tijdens het opstarten tegen een hardwarefout aanloopt.

CNOT

• C-NOT
• Controlled NOT

De Controlled NOT-schakeling is een Universal gate (universele schakeling), welke een essentieel onderdeel is van de constructie van een quantum computer. Iedere quantum circuit kan gesimuleerd worden tot een willikeurige graad van precisie door gebruik te maken van een combinatie van CNOT-schakelingen en enkele qubit rotaties. De CNOT-schakeling schakelt de tweede qubit (de doel qubit) indien de eerste qubit (de controle qubit) op 1 staat. Wanneer je deze quantum schakeling vergelijkt met een klassieke schakeling, zal het resultaat van de tweede qubit corresponderen met de NOT van het resultaat van een XOR-schakeling

CNOT-schakeling.

CNOT-schakeling

Control	Target	Control	Target
0	0	0	0
0	1	0	1
1	0	1	1
1	1	1	0
Meer info: Wikipedia - Controlled NOT gate (Engels)

Coöperatieve verwerking

Een aantal computers verzorgt de verwerking van een programma.

CO/SESSION

CO/SESSION is een remote control-communicatiepakket dat twee pc's in staat stelt samen te werken alsof het eenzelfde werkstation is, of alsof de remote pc de ander volledig van buitenaf bestuurt.

Cold boot

• Koude start

Het opnieuw laden van een besturingssysteem door een computer uit en aan te zetten.

Colossus

Geheime Britse computer die speciaal ontworpen is voor crypto-analyse. De Colossus was een computer die ongeveer de grootte heeft van een vrachtauto en in 1943-1944 in het grootste geheim werd gebouwd om Duitse berichten te ontrafelen.

De Britse Colossus.

COM

Aanduiding voor seriële poorten aan computers. Kan nog met een cijfer worden uitgebreid, standaard COM1 tot en met COM4.

COM-poort

• Seriële poort
• COM port

Een 25-polige of 9-polige stekker waarmee vanuit de computer communicatie met externe apparaten kan worden uitgevoerd. COM staat hier dus voor communicatie. De meeste pc's hebben één of twee COM-poorten (COM1 en COM2). Meestal wordt hier een modem op aangesloten, soms een printer. Een COM-poort wordt ook wel seriële poort genoemd. Een computer heeft meestal ook nog een parallelle poort, waarmee parellelle communicatie kan worden verzorgd. Deze wordt vaak gebruikt voor het aansluiten van een printer of bijvoorbeeld een scanner en heet in de volksmond de printerpoort. Het verschil tussen seriële en parallelle communicatie is dat bij seriële communicatie de data per bit wordt, verstuurd terwijl bij parallelle communicatie de gegevens met 8 bits tegelijk (dus parallel) worden verstuurd. De connector is ofwel van het type DB-25, DB-9 of PS/2.

COM-Port

• Communication Port

Aansluiting op een PC voor bijvoorbeeld een modem of een muis.

COM1

Eerste seriële poort: de poort aan de computer waarop bijvoorbeeld een muis kan worden aangesloten.

COM2

Tweede seriële poort: de poort aan de computer waarop bijvoorbeeld een modem kan worden aangesloten.

COM3

Derde seriële poort: de poort aan de computer waarop bijvoorbeeld een modem kan worden aangesloten.

COM4

Vierde seriële poort: de poort aan de computer waarop bijvoorbeeld een modem kan worden aangesloten.

ComboCard

• Multifunctionele kaart

Heeft meerdere functies in één PCMCIA-kaart verenigd, soms zelfs vier. Doorgaans gaat het om een combinatie van twee of meer van de volgende functies: GSM-adapter, ISDN-adapter, netwerkkaart en modem.

Common Reference Platform

Een systeem waarop de meeste robuuste besturingssystemen moeiteloos zijn toe te passen: MAC OS, OS/2, AIX, NetWare, Windows 2000 en Solaris.

Communicatie-instellingen

Instellingen die aangeven hoe de overdracht tussen de computer en een ander apparaat, bijvoorbeeld een modem of printer, moet verlopen.

Communicatiepoort

Bepaald type platte contraplug, meestal aan de achterkant van een computer, bedoeld om randapparatuur aan te sluiten (bijvoorbeeld een modem).

Compacte desktop

Een pc die geschikt is voor de meest gebruikte computertoepassingen. De systeemkast ligt meestal onder de monitor. Het ontwerp van de systeemkast zorgt voor een betere toegankelijkheid als u wilt upgraden of een systeemonderdeel wilt vervangen.

Compatibel

• Uitwisselbaar
• Overdraagbaar
• Koppelbaar

Term die gebruikt wordt als systemen uitwisselbaar zijn. Tegenwoordig geldt dit voor bijna alle systemen, zowel hardware als software. Vroeger waren veel systemen niet gestandaardiseerd, waardoor men systemen van verschillende merken vaak niet met elkaar kon verbinden.

Compatibiliteit

• Compatibility

De mate waarin een pc qua software en hardware voldoet aan een minimale standaard, waardoor programmatuur, bestanden en elektronica uitgewisseld kunnen worden.

Computer

Elektronische gegevensverwerkende machine die een groot aantal rekenkundige en logische handelingen kan verrichten en daarbij door een intern programma wordt bestuurd. Met behulp van software kan een computer een bepaald aantal functies vervullen, zoals rekenen, tekstverwerken, opslaan van gegevens, commando's geven aan randapparatuur en tekenen.

Plaatje van een computer.

Computeronderdelen

Hieronder verstaan we: de microprocessor (bijvoorbeeld Pentium 4 of AMD Athlon XP), het intern geheugen (RAM), de systeembus, invoer- en uitvoervoorzieningen (bijvoorbeeld muis en monitor), de harde schijf, de voeding.

Computersysteem

• Computersystem
• Systeem

Een of meer computers die een onderling verband vormen met de verwante apparatuur en media.

Concurrent PCI

Intel's verbetering op de PCI.

Configuratie

Instellingen van een computer. U kunt de configuratie van uw computer aan uw voorkeur aanpassen door instellingen te veranderen.

In de Control Panel (Configuratiescherm) kunt u de instellingen van Windows wijzigen.

Configuratie

Alle onderdelen die samen een computersysteem vormen.

Configuration Manager

De centrale component van een Plug-and-Play systeem voor het lokaliseren van apparaten, het opbouwen van de bijbehorende knooppunten in de hardwareboom en het uitvoeren van het toewijzingsproces voor de bronnen. Elk van de drie fasen van het configuratiebeheer (opstarten (BIOS), real-modus en protected modus) beschikt over een eigen Configuration Manager.

Configureren

Het instellen van de software, wijzigingen aanbrengen in het besturingssysteem.

Connector

Stekkertje of aansluiting.

Contactlipjes

Op de wieletjes van een muis bevinden zich kleine metalen lipjes. Deze maken contact met twee lipjes die in de muis bevestigd zijn. Elke keer dat een contact een lipje raakt, wordt een signaaltje opgewekt. Hoe meer signalen, des te verder de muis zich verplaatst. De richting wordt bepaald door de verhouding tussen de aantallen signalen van de twee wieletjes, die dwars ten opzichte van elkaar geplaatst zijn.

Control bus

Deel van de interne bus dat gebruikt wordt om het verkeer van de aangesloten componenten te controleren.

Controlbus

De besturingseenheid is via de besturingsbus of controlbus verbonden met het interne geheugen en de invoer- en uitvoervoorzieningen. De controlbus bestaat uit vier lijnen: schrijflijn, leeslijn, inputlijn, outputlijn. Via deze bus krijgen alle apparaten op hetzelfde moment een signaal dat er gegevens verwerkt mogen worden. Een snelle computer geeft dit signaal vaker dan een langzame.

Controller

Een elektronische eenheid die een bepaalde functie uitvoert, zoals een DMA-controller.

Cordless Mouse

• Draadloze muis

Muis zonder snoer; communiceert met de pc via een infraroodverbinding.

Voorbeeld van een draadloze muis.

CPLD

• Complex Programmable Logic Device

Soort PAL of PLD, maar met meer mogelijkheden. Met behulp van CPLD's is het mogelijk om custom IC's te maken.

Cray

Een begaafde technicus, Seymour Cray, ontwikkelde in 1958 in opdracht van CDC (Control Data Corporation) de eerste transistorcomputer en iets later de eerste vectorcomputer. Op zoek naar nieuwe uitdagingen richtte hij aan het begin van de jaren zeventig zijn eigen bedrijf op, Cray Research, en legde daarmee de basis voor de verdere ontwikkelingen op de supercomputermarkt. In 1976 werd de eerste naar hem genoemde machine, de Cray-1, in Los Alamos geïnstalleerd.

Foto van Seymour Cray.

Crosslinks

Het gevolg van bijvoorbeeld stroomstoringen of het uitzetten van de computer midden in een applicatie, zonder netjes af te sluiten. Programma's zijn hierdoor vaak in de war gestuurd.

CS

• Chip Select

Signaal om een bepaalde chip te activeren.

Cybermouse

Muis die niet alleen in de hoogte en breedte kan verplaatsen maar ook in de diepte; met andere woorden een driedimensionale muis (3d muis).