Computer woordenboek - Computerwoorden.nl: Een begrip in de ICT!
computerwoorden.nl
Computer woordenboek
Printlijst:
Home | Sitemap | Zoektips |

Computers

Abacus

  • Telraam
De telraam kan worden gezien als een analoge computer. Het is een apparaat dat wiskundige berekeningen uitvoert op grond van een fysisch analogon, waarvoor dezelfde wiskundige vergelijkingen gelden als voor getallen. De kralen staan voor eenheden, tientallen, duizendtallen, enzovoort. Door het verschuiven van de kralen worden berekeningen uitgevoerd. Abacas is van oorsprong een Latijns woord (abax) en betekent stof, een abacas gebruiken is het schrijven in stof. De abacas kwam ongeveer 800 jaar voor onze jaartelling in Europa.
Een telraam.
Een telraam.

ABC

  • Atanasoff-Berry Computer
Atanasoff-Berry Computer wordt vaak gezien als de eerste elektronische, digitale computer. Deze computer werd in 1941 gebouwd door Clifford Berry op de Iowa State University in Amerika. Hoewel deze machine vaak gezien wordt als de eerste computer, is deze machine niet meer dan een rekenmachine. De machine is opgebouwd uit vacuum buizen en een drum in het midden. De machine werd van data voorzien door middel van ponskaarten. Het onderzoek voor deze machine werd in 1942 gestopt, omdat Atanasoff ingezet moest worden in de Tweede Wereldoorlog.
Atanasoff-Berry Computer.
Atanasoff-Berry Computer.

ABI

  • Application Binary Interface
Definieert de interface tussen hardware en het besturingssysteem.

ABIOS

  • Advanced BIOS
Term van IBM voor het BIOS van OS/2 gebruikt in de PS/2.

AC

  • Arbeitsplatzcomputer
  • Werkplekcomputer
Een computer zoals je die op een werkplek kunt vinden. Meestal zijn het gestandaardiseerde computers, waarbij iedere computer op elke werkplek binnen een bedrijf zoveel mogelijk hetzelfde zijn. Uiteraard moet de werkplekcomputer passen bij het type werk waarvoor de werkplek dient.
Een werkplekcomputer.
Een werkplekcomputer.

ACE

  • Automatic Computing Engine
Een rekenmachine, uitgevonden door Alan Turing in 1950, die door relais werd gestuurd. Een voorloper van de computer.
Alan Turing.
Alan Turing.

Adapter

Elk hardwareapparaat waarmee gecommuniceerd wordt tussen verschillende systemen. Deze term verwijst meestal naar kaarten die in een computer worden geplaatst om de communicatie te verzorgen tussen de computerbus en een ander medium, zoals een vaste schijf of een netwerk.
Een netwerkkaart is bijvoorbeeld een adapter.
Een netwerkkaart is bijvoorbeeld een adapter.

Add-on

  • Uitbreiding
  • Module
  • Toevoeging
Een product dat aan een andere product gekoppeld kan worden, zodat het product extra functionaliteit krijgt.
Een PCI-uitbreidingskaart voor de computer, met deze kaart ondersteunt de computer USB 2.0 en FireWire.
Een PCI-uitbreidingskaart voor de computer, met deze kaart ondersteunt de computer USB 2.0 en FireWire.

Advanced RISC Computing

  • ARC
Een standaard die ontwikkeld is door een consortium van hardware- en softwarefabrikanten. Deze standaard specificeert een computer die gelijk is aan een personal computer, maar is gebaseerd op een RISC-processor.

Afstandsprobleem

Een probleem dat zich kan voordoen bij het aansluiten van randapparaten. De bussen in een computer zijn niet langer dan ongeveer 50 cm. Ze kunnen niet verlengd worden, omdat de signalen dan zwak worden en de looptijd van signalen een rol gaat spelen. Randapparaten bevinden zich op een grotere afstand van de processor dan 50 cm. Hiervoor moeten dus aanpassingen gemaakt worden.

AGP

  • Accelerated Graphics Port
Een standaard voor het snel kopiëren van textuurbestanden van het interne naar het beeldschermgeheugen. Om AGP te gebruiken dient u te beschikken over een moederbord met een AGP-bus en natuurlijk over een grafische kaart die dit systeem ondersteunt. De AGP-bus onderscheidt zich op enkele punten van de traditionele PCI-bus. AGP werkt op een kloksnelheid van 66 MHz tegenover 33 MHz voor PCI. AGP kent een maximale doorvoersnelheid van 533 Mbps tegenover 132 Mbps voor PCI. Tot slot wordt AGP uitsluitend gebruikt voor grafische data en hoeft de bus dus niet te worden gedeeld met andere apparaten.
AGP-slot (bruin) op een moederbord.
AGP-slot (bruin) op een moederbord.

AGP 2.0

  • Accelarated Graphics Port versie 2.0
Kent een overdrachtsmodus die ten opzichte van de 33 MHz PCI acht keer zo snel is. Terwijl de PCI-bus met elke frequentie een 32 bits gegeven overdraagt, is AGP in staat twee datatransfers over te dragen. Of de grafische kaart deze 2x-modus ook helemaal benut, bepaalt daarentegen de kaart zelf. De verdubbeling van de datarate was aan de ene kant mogelijk omdat AGP geen bus is en de mainbord-chipset alleen een enkel AGP-slot moet bedienen. Aan de andere kant zette Intel het spanningsniveau terug van 5 naar 3,3 volt. Omdat het spanningsniveau lager wordt, zijn snellere wisselingen tussen databits van verschillende waarde daardoor minder problematisch. Om de datarate nog een keer te verdubbelen, zet Intel deze aanzet voort en introduceert een 1,5 volt signaling. De eis aan de toename van de snelheid van de signalen wordt daardoor niet hoger. Zo'n poort geeft bij een frequentie van 66 MHz dan maximaal 4 x 266 Mbps, dus ruim 1 Gbps. De 4x-modus behoort evenals enkele andere punten van de specificatie tot de optionele features. De 4x-modus is dus geen dwingende voorwaarde voor een mainbord conform AGP 2.0. Voor de kaartenfabrikanten betekent de specificatie dat ze hun producten in een 3,3 en een 1,5 volt-versie moeten uitbrengen. Een AGP-poort van een 1,5 volt versie verwacht de uitsparing van de kaartenstekker op een andere plaats. Daarmee wordt voorkomen dat 3,3 volt kaarten in een 1,5 volt AGP-poort passen en omgekeerd. De specificatie voorziet in een extra universele AGP-poort, die zowel met een 3,3 volt als met een 1,5 volt kaart werkt.

AGP DMA Modus

In DMA-modus moet een AGP-kaart data eerst vanuit het systeemgeheugen naar het beeldschermgeheugen kopiëren alvorens het te gebruiken.

AGP Execute Modus

In deze modus kan een AGP-kaart systeemgeheugen direct gebruiken als ware het beeldschermgeheugen.

AGP Pro

AGP met extra connectoren voor voedingssignalen. Deze is speciaal bedoeld om tegemoet te komen aan de wensen van werkstations met hoge grafische eisen. AGP Pro is tot wel vier keer zo snel als standaard AGP. Het heeft een verbeterde connector, verbeterd koelingssysteem en betere compatibility. Ook het weergeven van een nog hogere kwaliteit in graphics en geïntegreerde 3D functies behoren tot de specificaties. AGP Pro wordt ondersteund door AGP2x en AGP4x.
AGP Pro heeft meer connectoren dan standaard AGP.
AGP Pro heeft meer connectoren dan standaard AGP.

AGP-Pro slot

Het slot heeft aan beide zijden een paar extra pinnen ten opzichte van een AGP-slot, waar de videokaart extra voeding vandaan kan halen. Het maximale vermogen is daarmee verhoogd van 25 naar 50 Watt. De snelheid is gelijk aan AGP 4x, maximaal 1066 Mbps. Een gewone AGP-kaart functioneert ook in een AGP-Pro slot.
AGP-Pro slot
AGP-Pro slot

AGP2x

AGP met 2 x bussnelheid.

AGP4x

AGP met 4 x bussnelheid (zoals oorspronkelijk bedoeld).

AHA

  • Accelerated Hub Architecture
Techniek voor de front side bus van Intel, 133 MHz.

AlmereGrid

Een netwerk van computers waarbij burgers en bedrijven zich kunnen aansluiten om te assisteren bj het oplossen van complexe wetenschappelijke vraagstukken. De aangesloten computers werken als een grote grid computer met de rekenkracht van een supercomputer. De Stichting AlmereGrid dat in september 2006 startte, vraagt burgers en bedrijven uit Almere om een deel van hun computerkracht ter beschikking te stellen aan het goede doel. Bij gewoon computergebruik blijft veel processorkracht ongebruikt.
Logo AlmereGrid.
Logo AlmereGrid.

Alpha computer

De Alpha-supercomputer die Compaq voor het Franse CEA (Commissariat à l'Energie Atomonique) bouwt, moet vijf biljoen berekeningen per seconde kunnen verrichten. Dat is zeven keer zo snel als de krachtigste supercomputers die zich nu in Europa bevinden. De Fransen gaan het huzarenstukje gebruiken om de kernenergiecentrales in het land veilig te houden, zonder dat nieuwe nucleaire tests op tropische eilanden nodig zijn. Om een voorstellingsvermogen van de kracht te krijgen: de Alpha kan in één seconde evenveel werk verrichten als 30.000 wiskundigen in vijf jaar - 24 uur per dag - op een rekenmachine.

Amiga

De Amiga was destijds (jaren '70 en '80) een populaire home-computer van het legendarische Commodore. Toen Commodore in 1994 ter ziele ging, verdween ook de Amiga vrijwel volledig van het toneel. Amiga bestaat nog steeds.
Foto van de Amiga 500 computer.
Foto van de Amiga 500 computer.

Amoeba

Een derigerende naam voor de Amiga Computer.
Amiga computer.
Amiga computer.

AMR

  • Audio/Modem Riser
Een specificatie die is ontwikkeld door Intel voor het samenstellen van analoge I/O-audiofunctionaliteiten van een modemchip samen met een Codec-chip (deze converteert gegevens van analoog naar digitaal en vica versa) op een smal 'bordje' dat je rechtstreeks op een moederbord prikt. Dit smalle bordje wordt een riser genoemd omdat deze iets boven het moederbord uitsteekt. Door deze chipset op zo'n riser te plaatsen is het voor de fabrikant niet meer noodzakelijk de set standaard op het moederbord op te nemen. Het is dan gemakkelijker om een nieuw moederbord te ontwikkelen zonder dat men rekening hoeft te houden met de modem-audiofuncties, men hoeft nu alleen nog maar zo'n slot aan te brengen. Vroeger werd een interne modem via een van de slots (PCI of ISA) in de computer gestoken of werd een externe modem aan een seriële poort gekoppeld. Met het AMR-ontwerp kunnen deze slots (waarvan de computer er bijna altijd te weinig heeft) vrij worden gehouden voor andere kaarten. De AMR-kaart kan tegenwoordig ook een hogere kwaliteit aan audio (zoals 3D audio) en MIDI ondersteunen.
AMR-slot op een moederbord.
AMR-slot op een moederbord.
Moederbord.
Moederbord.

Apparaat-ID

Een unieke ASCII-string, aangemaakt door een enumerator, ter indentificatie van een hardware-apparaat en gebruikt bij het verwijzen naar registry-gegevens over het apparaat.

Apparaatconflict

De manier waarop randapparatuur, zoals een modem of printer, wordt toegewezen wanneer meerdere toepassingen hetzelfde apparaat proberen te gebruiken.
In de Devicemanager van Windows kun je zien of een apparaat een probleem heeft.
In de Devicemanager van Windows kun je zien of een apparaat een probleem heeft.
Het uitroepteken laat zien welk apparaat een conflict heeft.
Het uitroepteken laat zien welk apparaat een conflict heeft.

Apparaatknooppunt

  • Devnode
  • Device node
De elementaire datastructuur voor een bepaald apparaat, opgebouwd door Configuration Manager; wordt ook wel de devnode (device node) genoemd. Apparaatknooppunten, die tijdens het opstarten van het systeem in het geheugen worden opgebouwd voor elk apparaat en elke enumerator, bevatten informatie over het apparaat, waaronder de momenteel toegewezen bronnen. De volledige representatie van alle apparaatknooppunten wordt de hardwareboom genoemd.

Apple

  • Apple Computer
Computer. Apple is in 1976 opgericht door Steve Jobs en Stephen Wozniak in de garage van Jobs zijn ouders. Een Apple computer wordt standaard geïnstalleerd met MAC OS (door een trukje geleverd door Apple zelf) is het ook mogelijk om naast MAC OS Windows te installeren). Apple computers zijn vaak design computers, tegen een iets hoger prijskaartje dan andere personal computers, maar dan zijn de computers wel compleet en de software is uiteraard goed afgestemd (minder kans op problemen). Vooral de grafische industrie maken vanoudsher vaak gebruik van Apple computers. Apple-gebruikers zijn vaak trotse gebruikers (fanatiek Apple-gebruikers).
Logo van Apple.
Logo van Apple.
Jobs en Wozniak op de foto met een Apple computer.
Jobs en Wozniak op de foto met een Apple computer.

Application Specific Integrated Unit

  • ASIC
Chip voor speciale doeleinden, bijvoorbeeld videobewerking. Voert een aantal taken uit, waarvan de belangrijkste zijn: DMA-control, timing en interrupt-control.
Voorbeeld van een ASIC-chip.
Voorbeeld van een ASIC-chip.

Arbitage

De overname van de besturing van een apparaat van de huidige besturingseenheid naar een andere besturingseenheid, die het recht van besturing wil overnemen. De overname geschiedt via arbitagesignalen aan de hand van een arbitagestrategie.

ARC naming conventions

Generieke methoden voor de identificatie van apparaten (devices) op 80x86- en RISC-gebaseerde computers.

Architectuur

  • Architecture
De beschrijving van de componenten van een product of systeem: wat ze zijn, wat ze doen en hoe ze met elkaar in verband staan.

Artificial life

  • Kunstmatig leven
Biologisch onderzoek door leven na te bootsen door computers.

Artificial reality

  • Virtual reality
  • Kunstmatige wereld
De simulatie op de computer van een echte of een fantasiewereld die door de gebruiker ervaren kan worden alsof hij zich er middenin bevindt.

AS/400

Mainframe-computer van IBM. Dit is een concurrent van de bekende VAX en van Digital. Het operating system van een AS/400 is OS/400.
AS/400 is te benaderen met terminals of een terminal emulator.
AS/400 is te benaderen met terminals of een terminal emulator.
AS/400 mainframe computers van IBM zijn vaak te herkennen aan de zwarte kleur.
AS/400 mainframe computers van IBM zijn vaak te herkennen aan de zwarte kleur.

ASCI Red

Dit was in 1998 de snelste computer ter wereld, een massive-parallel supercomputer met een capaciteit van 1,8 teraflops (biljoenen floating point-berekeningen per seconde), mogelijk gemaakt door 9216 gekoppelde Pentium-processors van Intel. De kosten van de ultracomputer: rond 50 miljoen dollar.
Opstelling van de ASCI RED computer.
Opstelling van de ASCI RED computer.

ASIC

  • Application Specific Integrated Circuit
Een Integrated Circuit (IC) heet in populair taalgebruik een 'chip'. Een ASIC is een IC dat ontworpen is voor zeer specifieke functies. Normaal gesproken zouden die functies uitgevoerd worden in software, hetgeen relatief traag is. Door middel van ASIC's kunnen specialistische functies ook worden uitgevoerd in hardware, wat leidt tot snellere switches en dus snellere communicatienetwerken. Voert een aantal taken uit waarvan de belangrijkste zijn: DMA-control, timing en interrupt-control.
Een ASIC-chip.
Een ASIC-chip.
Een ASIC-chip van ASUS.
Een ASIC-chip van ASUS.

Assembleren

  • Monteren
Samenstellen van alle losse onderdelen tot één geheel. Bijvoorbeeld uit vele onderdelen - zoals een geluidskaart, moederbord, processor, koeling, videokaart, geheugen en behuizing - een computer samenstellen. Wanneer een leverancier een computer zelf uit specifieke onderdelen samenstelt, brengt hijr vaak assemblagekosten in rekening. Deze kosten kan de afnemer besparen wanneer hij/zij het apparaat zelf in elkaar zet.
Alle onderdelen worden samengevoegd tot ��n werkend geheel.
Alle onderdelen worden samengevoegd tot ��n werkend geheel.

AT

  • Advanced Technology
Benaming voor een computerbehuizing die aangepast is aan het formaat en opbouw van een at-moederbord.
Een AT-computer: 80286/10MHz, 640KB RAM uit 1987.
Een AT-computer: 80286/10MHz, 640KB RAM uit 1987.

Atoomcomputers

  • Quantumcomputer
  • Kwantumcomputer
Wetenschappers zijn een stap verder in het ontwikkelen van computers die gebruik maken van de fundamentele structuur van atomen bij het maken van berekeningen. Die zogenoemde quantumtheorie komt er heel simpel gesteld op neer dat alles bestaat uit pakketjes of brokjes, zowel materie als licht, energie en zelfs tijd. Deze quanta gedragen zich bijzonder vreemd, het zijn niet zomaar pakketjes energie, maar ze zijn zowel deeltje als golf op hetzelfde moment. Bij het Massachusetts Institute of Technology en het Los Alamos National Laboratory hebben onderzoekers een simpele quantumcomputer ontwikkeld die werkt door de spin van bepaalde moleculen te manipuleren. Dit systeem maakt computers mogelijk die vele duizenden keren sneller zijn. Het zal nog wel even duren voordat deze techniek commercieel kan worden ingezet; voorlopig zullen we het dus nog bij onze nullen en enen moeten houden.

Auto PC

Een computer met Windows CE die kan worden ingebouwd in auto's. Via spraakbesturing kunnen automobilisten hun route uitstippelen, verkeersinformatie opvragen, boodschappen per e-mail versturen en semafoonoproepen ontvangen. Het nauwelijks van een standaard autoradio te onderscheiden apparaatje is een gezamenlijk ontwerp van autoradio-fabrikant Clarion en Microsoft. De AutoPC wordt volledig met behulp van stemherkenning bediend, en door de computer geproduceerde resultaten worden eveneens via stemgeluid aan de bestuurder doorgegeven. Het systeem herkent ongeveer 200 eenvoudige stemcommando's.

Auto Power Down

Een voorziening in desktop-pc's waarbij allerlei onderdelen in slaapstand kunnen worden geschakeld als de computer niet gebruikt wordt.

Automatisering

  • Automatiseringssector
Onderdeel van het maatschappelijk en economisch leven waarin de computer centraal staat.

Autonomous confederation

Een groep autonome systemen, zelfstandig opererende computers.

Autonomous System

Een zelfstandig opererende computer, die bepaalde taken verricht en daar verder geen mensen voor nodig heeft. Voorbeelden zijn routers en gateways.